Hozir, dedlaynga bir soat nari-berisi vaqt qolganida, kursdoshlarim davrasida, yakunlangan semestr g`iybatini tinglab, o`tgan kuni tug`ilgan kunimda sovg`a qilingan “Arsenal” formasiga burkanib, shiringina bo`lib o`tiribman. O`z bekorchixo`jaligim bilan ko`p maqtansamda, shu kungacha bir satr yozishgayam imkonim bo`lmagandi. Mendeleyev emasmanki, u tushlarida jadval tuzgan kabi, men ham uxlayotganimda blogpost uchun mavzu topa olsam. Yoki, Chaykovskiyga o`xshab, faqat tushlarimda ijod qilib chiqsam. Lekin, shunday qor ko`p yoqqan qish kunlarining birida, qalovini topib, qor yondirish mumkinligi haqidagi matalni eslab, o`zimga dalda beraman va yozishga kirishaman. Ushbu blogpost mavzusini davramizda kechayotgan suhbat belgilab berdi.
Ikki yil muqaddam, darslaridan
birida, twitter va jurnalistika olamiga ma`lum-u mashhur “qaynotamiz”
“Jurnalistdan hamma, hattoki hammani qo`rqitadigan jonajon militsiyamiz ham
qo`rqadi” deb qo`ygan edi.
To`g`ri, balki yaqin o`tmishda
yozuvchi-jurnalistlar mahalla mirshablarini qo`rqitar darajada bo`lmasada,
undan keyingi o`rinda turadigan shaxs hisoblangandur ham. Unga ham xuddi
hokimiyat vakiliga qulluq qilgandayin hurmat bajo keltirishgan, xuddi xosiyatli
bir tushni ardoqlagandayin, uni ham ardoqlashgan bo`lsa bordir. Shuningdek,
uning shaddod qalami ostidan nimaiki chiqsa, yutoqib o`qir edilar-da!..
O`sha muborak zamonlarda
jurnalistlar azbaroyi jonkuyarlik bilan yonib-yonib, muvaffaqiyat uchun
tirishgandir deb o`ylaysizmi? Xuddi shu so`zlar lotin imlosida yozilayotgani
qanchalik haqiqat bo`lsa, ijodkor toifasi qanchayin dangasa xalq ekani shu
qadar ayonku!?
Jurnalistdan nega hech kim
zig`ircha qo`rqmasligi uyoqda tursin, hatto mensimay qo`ygan? Umuman, jurnalist
deganda kim keladi ko`z o`ngingizga? O`n yillar oldin esa, yana bir o`qituvchi opamiz, jurnalistlar uchun ideal qiyofa sifatida Gi de
Mopassanning “Belami”sini taklif qilgandi. Ha, albatta undan, dresskod uchun
namunaviy jihatlarni qabul qilish ham mumkin, lekin, bizda na yuksak martabali
tadbirlar va na fransuzcha uslubda kiyinish imkoniyati bor. Niyat bordiru,
imkoniyat yo`q :)
“Jurnalistik tekshiruv”dan
dars o`tgan aka esa, tekshiruv o`tkazayotgan jurnalistning
xarajatlari, masalan morg qorovuliga ataydigan choychaqasi yoki, Samarqandga
borib, yashab, ishlab, qaytish davomidagi sarflarini tahririyat
qoplaydimiligini so`raganimda, “Yo`q” degan..
Endi tasavvur qiling,
derazadan qarab, ikki yillardan beri yangisiga almashtirilmaydigan, anchadan
beri ximchistka ko`rmagan syurtigiga o`ranib, gonorarini tushlik va yo`lkiraga
sarflab tugatishdan tiyilgan kamsuqumgina qahramonimiz yayov o`tib
bormoqdaligini ko`rib qoldinggiz. “Qoch, jurnalist kelmoqda!” deb,
qo`rqqaninggizdan eshik-derazalarni ichkaridan tambalab olishingizni esa, men
tasavvur qila olmaymanku.
Xullas, "to`rtinchi hokimiyat" deb iddao qiladiganimiz jurnalistikaning ahvoli tanqiddan tuban. Faqat o`zimizgina muqaddas deb biladigan kasbi-korimiz, boshqa hammaning ko`ziga ta`magirlik, yugurdaklik va tekinxo`rlik sifatida ko`rinadigan bo`lib qolgan. To`g`ridan ham, bu kasb bir tiyinga qimmat. Chiqaradigan gazetalarimiz ham bir tiyinga qimmat - makalatura bo`lishga yaraydi xolos. Yozadiganlarimizdan birovga bir tiyinlik foyda bo`lmaydi - na biron narsani ko`tarib chiqa olamiz, na bir ojizona ovozimiz bilan hurib qo`yib, bironnimani o`zgartira olamiz. Aslanov-u Muxrim va Diyorlar "Chempion" va "Stadion"da shuncha yozib, bironta orzusiga erishish tugul, birgina taklifi haqida kimdur jiddiy o`ylab ko`rdimi? Kimdadur hafsala qoldimi?..
Qolaversa, fakul`tetlarimizda shunday lo`ttiboz, qo`rqoq va saviyasiz o`qituvchilar dars o`tishi esa, muhitni yomonlashtirgandan-yomonlashtiradir.
Avlodlar ketidan avlodlar kelaveradi, avlodlar ketidan avlodlar kelib shu botqoq muhitga qulayveradi.
Qolaversa, fakul`tetlarimizda shunday lo`ttiboz, qo`rqoq va saviyasiz o`qituvchilar dars o`tishi esa, muhitni yomonlashtirgandan-yomonlashtiradir.
ОтветитьУдалить-----------------------------------------------------------------
Afsuski, Shu joyiga qo'shilmasdan ilojim yo'q!
Hatto militsiyani qo`rqitadigan jurnalistlar bor. Ular oxirini o`ylagan qahramon bo`lolmaydi qabilida yozaveradi :-)
ОтветитьУдалитьLekin ular ish topa olmaydi, ammo ularni obro`si balandligidan odamlar yordam istab o`zlari so`rab kelishadi. Yordam berib pulini ham olib yuraverishadi ;)